Dla komórki roślinnej charakterystyczna jest jedna duża wakuola (rzadziej 2-3), wypełniająca prawie całe wnętrze komórki. Błona otaczająca wakuolę nazywana jest tonoplastem, a wypełniający ją roztwór sokiem komórkowym.
Funkcje wakuoli roślinnej:
- jest rezerwuarem wody i utrzymuje komórkę w odpowiednim stanie uwodnienia (odpowiada za turgor komórki)
- jest zbiornikiem różnych zbędnych produktów przemiany materii (komórki roślinne ze względu na obecność ściany komórkowej nie mogą ich wydalać)
- magazynuje substancje odżywcze (np. białka)
- odkładane są w niej substancje specyficzne dla określonego gatunku rośliny, na przykład:
alkaloidy - substancje silnie oddziaływające na organizm człowieka, często będące truciznami lub wykorzystywane jako leki, np. morfina, kodeina, kofeina, nikotyna, strychnina;
glikozydy - stosowane przez człowieka jako leki nasercowe, np. digitalina, strofantyna;
garbniki.